ΑΠΟΦΕΥΧΘΗΚΑΝ ΤΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΑΝΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ

Ανασύνταξη δυνάμεων Πως φτάσαμε λίγο πριν τις εκλογές και γιατί αποφεύχθηκαν τα σενάρια του ανασχηματισμού Στο επίκεντρο πλέον το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα σταθερότητας Δραματικό χαρακτήρα πήραν στο παρασκήνιο, τις προηγούμενες μέρες, οι πολιτικές εξελίξεις. Η χώρα βρέθηκε μια ανάσα μακριά από τις πρόωρες εκλογές, οι οποίες ενδεχομένως και να μην είχαν αποφευχθεί, αν δεν είχε μεσολαβήσει η πολυήμερη απεργία στα μέσα ενημέρωσης, που έδωσε το περιθώριο για σημαντική εκτόνωση. Η θύελλα, που ξέσπασε με αφορμή το νομοσχέδιο για τα «φρουτάκια», ήρθε να προστεθεί σε όλα τα άλλα γεγονότα, που έχουν πυροδοτήσει την πολιτική νευρικότητα. Η γενικευμένη «ανταρσία» βουλευτών του ΠΑΣΟΚ για το θέμα αυτό, με προσωπικές αναφορές κατά του υπουργού Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου στο ΚΤΕ Οικονομικών, αποτέλεσε περισσότερο τη σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι. Το γεγονός προσέλαβε τη μορφή αμφισβήτησης ενός τμήματος της οικονομικής πολιτικής, που πρέπει να εφαρμόσει η κυβέρνηση με τη νομιμοποίηση των τυχερών παιχνιδιών, όπως και του προσώπου που υλοποιεί την πολιτική αυτή. Έτσι το «μήνυμα» που δόθηκε ήταν ότι η κυβέρνηση, αφού «σκοντάφτει» σε ένα τέτοιο επιμέρους νομοθέτημα, κινδυνεύει με πολύ σοβαρότερες απώλειες στην ψήφιση των νέων μέτρων, που θα συνεπάγεται το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Σταθερότητας 2012-2015. Δεν χρειάστηκε πολύ για να σημάνει εκλογικός συναγερμός. Ούτως ή αλλιώς το «φλερτ» με τις σκέψεις για πρόωρες κάλπες είχε ξεκινήσει από τις προηγούμενες εβδομάδες λόγω των διεργασιών και των συζητήσεων, παρά τις διαψεύσεις, για την αναδιάρθρωση του χρέους. Ταυτόχρονα, ήταν και παραμένει αυτονόητο ότι η κυβερνητική πλειοψηφία δεν μπορεί, για προφανείς πολιτικούς λόγους, να υποστεί κι άλλη μείωση, που θα την περιορίζει κάτω από τους 156 βουλευτές . Προς αποκλιμάκωση Καθώς διαπιστώθηκε, όμως, πόσο κοντά έρχονται οι εκλογές, άρχισαν σχεδόν σε όλες τις πλευρές να επικρατούν άλλες σκέψεις και να εκδηλώνονται τάσεις «αποκλιμάκωσης» της πολιτικής έντασης. Το κυβερνητικό επιτελείο, παρά τις συζητήσεις που έχουν γίνει κατά διαστήματα, δεν θέτει ως προτεραιότητα την προσφυγή στις κάλπες. Δεν είναι μόνο η απροθυμία της τρόικας να συναινέσει σε κάτι τέτοιο, που δρα αποτρεπτικά. Ο κύριος λόγος είναι η πεποίθηση που επικρατεί, ότι το 2011 θα αποδειχθεί η δυσκολότερη χρονιά και ότι από το 2012 θα ξεκινήσει η ανάκαμψη και θα αρχίσει να φαίνεται φως στο βάθος του τούνελ, με ό,τι θετικό μπορεί αυτό να συνεπάγεται για την κυβέρνηση. Από τη δική τους πλευρά οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όσο κι αν δυσφορούν για πολιτικούς ή προσωπικούς λόγους με τη σημερινή κατάσταση, δεν θέλουν σε καμιά περίπτωση εκλογές, οι οποίες θα διεξάγονταν μάλιστα όχι πλέον με λίστα, αλλά με σταυρό. Έτσι, ακόμη και όσοι ύψωσαν τα λάβαρα κατά του νομοσχεδίου για τον ηλεκτρονικό τζόγο, αναδιπλώθηκαν σημαντικά στη συνέχεια και σιωπηλώς συγκατάνευσαν στην επαναφορά του μετά το Πάσχα και με κάποιες επιμέρους τροποποιήσεις. Απρόθυμη να «προκαλέσει» για εκλογές εμφανίστηκε και η μείζων αντιπολίτευση, αφού δεν την ευνοεί , τουλάχιστον στην παρούσα φάση, ο συσχετισμός δυνάμεων. Κι έτσι προτίμησε να κρατήσει χαμηλούς τόνους, συμφωνώντας μάλιστα με την απελευθέρωση του ηλεκτρονικού τζόγου, αρκεί να μην οδηγήσει σε «καζινοποίηση» της χώρας. Από τη στιγμή που αποκλείστηκαν λοιπόν (και με τον πιο επίσημο τρόπο διά στόματος του υπουργού Εσωτερικών Γιάννη Ραγκούση) οι πρόωρες κάλπες, για την κυβέρνηση ξεκίνησε η προσπάθεια ανασύνταξης δυνάμεων. Τα πραγματικά δύσκολα, άλλωστε, βρίσκονται μπροστά. Με τη σκέψη στο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα σταθερότητας Το πιο κρίσιμο τεστ αντοχής ξεκινά τώρα, που δρομολογείται και η εφαρμογή του νέου πακέτου μέτρων, με στόχο αυτά να έχουν εξειδικευτεί και να έχουν ψηφιστεί μέχρι τις αρχές Ιουνίου, δηλαδή μέσα στο επόμενο δίμηνο. Η ανασύνταξη δυνάμεων αφορά κατά κύριο λόγο επομένως το κυβερνητικό μέτωπο, αφού θα πρέπει να υπηρετηθούν εφεξής αρκετοί στόχοι ταυτόχρονα. Κατ’ αρχάς, η εσωτερική συνεννόηση και ο καλύτερος συντονισμός μεταξύ των υπουργών, ώστε να μην παρατηρούνται αστοχίες και καθυστερήσεις. Σε ένα δεύτερο επίπεδο αναδεικνύεται σε μείζονος σημασίας το θέμα της καλής συνεργασίας με τους βουλευτές, ώστε να αποφεύγονται τριβές, αλλά και να μεταφέρεται η αίσθηση και ο παλμός της κοινής γνώμης σε μια περίοδο, που η κοινωνία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη. Η ανασύνταξη έχει να κάνει και με την προώθηση των αποφάσεων, που ελήφθησαν στο πλαίσιο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος Σταθερότητας. Το βασικό στοίχημα δεν είναι άλλο από την περικοπή δαπανών, από την οποία θα κριθεί σε σημαντικό βαθμό και η επιτυχία του Προγράμματος. Η προσπάθεια δεν θα είναι καθόλου εύκολη, τόσο επειδή το «μαχαίρι» πρέπει να μπει πολύ βαθιά, όσο και διότι οι αντιδράσεις από όλες τις θιγόμενες πλευρές και καταστάσεις προβλέπονται πολύ έντονες. Ιδιαίτερα τα συνδικάτα των ΔΕΚΟ βρίσκονται σε κατάσταση πολέμου, που όπως φαίνεται θα είναι και πολύ σκληρός. Σε αυτό το πεδίο αναμένεται, λοιπόν, να δοκιμαστούν οι αντοχές της κυβέρνησης. Η συνοχή της, η σταθερότητά της, η αποφασιστικότητα και η αποτελεσματικότητά της. Το κουίζ του ανασχηματισμού Ένα ερώτημα, που παραμένει ανοικτό, είναι αν σε αυτή τη μάχη το κυβερνητικό σχήμα θα διατηρήσει τη σημερινή μορφή του ή θα γίνουν αλλαγές. Αν δηλαδή ο κ. Παπανδρέου από τη στιγμή που εμφανίστηκε να αποκλείει τις εκλογές, θα προχωρήσει-μετά την ψήφιση του Προγράμματος- σε ανασχηματισμό για να διορθώσει τις αδυναμίες και να βελτιώσει την αποδοτικότητα του υπουργικού συμβουλίου ή θα διατηρήσει το υπάρχον status. Είτε στη μια, είτε στην άλλη περίπτωση πάντως, η μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση είναι, όπως αναγνωρίζεται, να πείσει την ελληνική κοινωνία–ή έστω το σχετικά μεγαλύτερο κομμάτι της-ότι «κάτι πάει να γίνει» για να μπορέσει να διατηρήσει την ανοχή της και να μην χάσει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Ανδρέας Καψαμπέλης kapsabelis@attikipress.gr