«ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ ΤΗΣ ΗΛΙΟΥΠΟΛΗΣ»

Αγώνας της μνήμης ενάντια στη λήθη

Μικρή αποδείχθηκε η αίθουσα εκδηλώσεων του Μουσείο Εθνικής Αντίστασης για να φιλοξενήσει την παρθενική εκδήλωση της «Πρωτοβουλία για την ιστορική μνήμη της Ηλιούπολης» και του  «Αντιφασιστικού Μετώπου Ηλιούπολης», που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 27 Μαΐου.

Οι δεκάδες Ηλιουπολίτες (και όχι μόνο) που γέμισαν ασφυκτικά την αίθουσα (υπήρξαν και αρκετοί όρθιοι) είχαν την ευκαιρία να μάθουν ένα μέρος της ιστορίας της πόλης και συγκεκριμένα για την «Ηλιούπολη της κατοχής και της αντίστασης» μέσα από ανέκδοτες μαρτυρίες αγωνιστών της εθνικής αντίσταση και αποσπάσματα από το βιβλιαράκια της Γαβριέλλας Χαμογεωργάκης, στη μνήμη της οποίας, αφιερώθηκε η εκδήλωση.

Παρόντες η γραμματέας της ΕΠΟΝ Ηλιούπολης Ζωή Πετροπούλου-Κριτζιλάκη και ο ενταγμένος τότε στον λόχο ΕΛΑΣ Ηλιούπολης, Διαμαντής Μαυροδόγλου.

Αρχικά παρουσιάστηκαν φωτογραφίες από την κατοχή ενώ προβλήθηκαν και ανέκδοτες συνεντεύξεις των Γαβριέλλα Χαμογεργάκη, Ζωή Πετροπούλου-Κριτζιλάκη, Διαμαντή Μαυροδόγλου, Υβόννη Δεμίρη-Σταυροπούλου και Γιώργου Σταυρόπουλου.

Ενδιάμεσα διαβάστηκαν αποσπάσματα από τα βιβλιαράκια της Γαβριέλλας Χαμογεωργάκη από μαθητές του 2ου Γυμνασίου Ηλιούπολης. Η συμβολή των μαθητών ήταν καθοριστική αφού δε περιορίστηκαν στο διάβασμα των αποσπασμάτων αλλά τραγούδησαν με εκπληκτικό τρόπο, συνοδεία και πιάνου, αντάρτικα τραγούδια, κερδίζοντας το ζεστό χειροκρότημα των παρευρισκομένων. 

Λίγο πριν τη λήξη της εκδήλωσης οι ζωντανές μνήμες της αντίστασης στη Γερμανική κατοχή, κ. Πετροπούλου και κ. Μαυροδόγλου εμφανώς συγκινημένοι, συνομίλησαν με τον κόσμο και απάντησαν στα ερωτήματά τους.

Η Πρωτοβουλία, ανακοίνωσε στο τέλος της εκδήλωσης, τα σημεία που προτείνει στην Ηλιούπολη, για να αναρτηθούν αναμνηστικές πινακίδες.    

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ ΑΝΑΜΝΗΣΤΙΚΩΝ ΠΙΝΑΚΙΔΩΝ

1.      Άγιος Νικόλαος. Τον Αύγουστο του ‘44 βασανίστηκε και θανατώθηκε ο Νίκος Γιαταγαντζής (Μαύρος), γραμματέας της ΚΟΒ Ηλιούπολης, από Γερμανούς Ναζί και έλληνες συνεργάτες τους.

2.      Πλατεία Κανάρια. Στο υπόγειο του κτιρίου όπου βρίσκεται η Εθνική Τράπεζα, υπήρχε αίθουσα  όπου παρέχονταν «εξωσχολικό» συσσίτιο και όπου ΕΠΟΝίτες απασχολούσαν τα μικρότερα παιδιά

3.      Οδός Σκουφά, πριν τα «Κανάρια». Κτίριο όπου λειτούργησε Νηπιαγωγείο του ΠΙΚΠΑ, και έτρωγαν εκατοντάδες παιδιά.

4.       Λεωφόρος Μαρίνου Αντύπα-Πλατεία Σικελιανού. Στην γέφυρα που υπήρχε τότε εκεί πυροβολήθηκε  στις 25 Μαρτίου 1946 από παρακρατικούς ο Διαμαντής Μαυροδόγλου αλλά γλύτωσε παρά τρίχα τη ζωή του,

5.      Υπαίθριος χώρος πίσω από το ιερό του Αγ, Κωνσταντίνου –και Αγ. Γεωργίου. Προσωρινό στέκι του λόχου ΕΛΑΣ Ηλιούπολης, Στο αμπέλι που βρίσκονταν τότε δίπλα σ’ αυτόν τον χώρο, οι Γερμανοί σκότωσαν κατά την διάρκεια μπλόκου τον Οκτώβρη του ’44 τον Κώστα Καγιάση, επιθεωρητή του Ερυθρού Σταυρού, και λίγο παρακάτω, τον Παναγιώτη Απέργη.

6.      Περιοχή λατομείου «Χαλικάκη». Σημείο ενημέρωσης  των κατοίκων των γύρω περιοχών, από το «χωνί».

7.      Περιοχή όπου υπήρχε το κτίριο Πρωτοπαππά, κοντά στο 1ο Δημοτικό Σχολείο, oπου στεγάστηκαν συσσίτια του Ερυθρού Σταυρού. Λίγο πριν από την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, το κτίριο ελέγχονταν από τον ΕΛΑΣ και λειτούργησε και ως χώρος κράτησης συνεργατών των Γερμανών που είχαν συλληφθεί από την πολιτοφυλακή του ΕΑΜ.  Το Δεκέμβρη του ’44 το κτίριο αυτό μετατράπηκε σε ένα αρκετά καλά οργανωμένο Νοσοκομείο για τους τραυματίες του αγώνα, αλλά και σε …μαιευτήριο.

8.      Δασικός Χώρος Υμηττού, τέρμα Λεωφόρου Σοφοκλή  Βενιζέλου. Εδώ ο λόχος ΕΛΑΣ Ηλιούπολης είχε αναρτήσει επιγραφή  όπου προειδοποιούσε ότι όποιος κόψει δέντρα, για οποιοδήποτε λόγο, θα  είχε σοβαρές συνέπειες, συμβάλλοντας στην διάσωση του δάσους.

Για επικοινωνία:  istorikimnimi@yahoo.gr