ΣΤΗΝ ΚΟΚΚΙΝΗ ΓΡΑΜΜΗ ''ΟΙ ΠΕΝΤΕ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ'' ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΜΑΣ

-Πότε και γιατί θα κριθούν οι εξελίξεις για τη χώρα

-Το καλό, το κακό και το καταστροφικό σενάριο

-Ποια είναι η κρυφή ελπίδα για την αποφυγή της χρεοκοπίας και ο ρόλος των ΗΠΑ

-Η κλιμάκωση των κοινωνικών αντιδράσεων και οι τυφλές συγκρούσεις

Από τον Ανδρέα Καψαμπέλη
kapsabelis@attikipress.gr

Κυκλωμένες με κόκκινο στυλό έχουν στο ημερολόγιό τους οι κυβερνητικοί επιτελείς πέντε ημερομηνίες, που θα κρίνουν τις εξελίξεις στην πιο κρίσιμη συγκυρία για τη χώρα. Την ίδια ώρα ο «πυρετός» μέσα στην κοινωνία μεγαλώνει καθημερινά και οι κινητοποιήσεις, που ξεκινούν σχεδόν ταυτόχρονα από πολλούς και διαφορετικούς κλάδους, διαμορφώνουν ένα πολύ εύφλεκτο τοπίο, που ανά πάσα στιγμή μπορεί να επιφέρει το γενικό έμφραγμα...

Για λόγους που συνδέονται μεταξύ τους, η σύνοδος κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 23 Οκτωβρίου, η εθνική επέτειος της 28ης Οκτωβρίου, η Σύνοδος Κορυφής των G20 στις Κάννες στις 3-4 Νοεμβρίου, η επέτειος της εξέγερσης του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου και η 6η Δεκεμβρίου, που συμπληρώνονται τρία χρόνια από τον θάνατο του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, είναι τα κομβικά σημεία που ανεβάζουν την αγωνία στα ύψη και πυροδοτούν τις διεργασίες. Σε αυτούς τους πέντε «σταθμούς» είναι επικεντρωμένο το ενδιαφέρον για το προς τα πού τελικά θα στραφεί η πορεία της χώρας και της ελληνικής κοινωνίας μέσα στις επόμενες εβδομάδες.

Καυτά μέτωπα

Καθώς το ένα απεργιακό μέτωπο διαδέχεται το άλλο, η δημόσια και κοινωνική ζωή της χώρας απειλείται με πλήρη παραλυσία και πολλοί φοβούνται ότι μια σπίθα μπορεί να αποδειχθεί πλέον αρκετή για να οδηγήσει σε παρανάλωμα, σε πρώτη φάση τα βλέμματα είναι στραμμένα στις αποφάσεις, που πρόκειται να ληφθούν για το «κούρεμα» του χρέους. Από την άποψη αυτή η επικείμενη σύνοδος κορυφής της Ε.Ε. στη σκιά της πρόσφατης συνάντησης Μέρκελ–Σαρκοζί αποκτά θεμελιακή σημασία. Με το θέμα της 6ης δόσης να έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα, οι πληροφορίες αναφέρουν ότι η μάχη που δίνεται –και από ελληνικής πλευράς– στο παρασκήνιο έχει να κάνει με το πακέτο των προϋποθέσεων για το ύψος του πολυσυζητημένου haircut. Μια βασική πτυχή είναι να κινηθεί σε επίπεδα, που δεν θα επιτρέψουν να θεωρηθεί «πιστωτικό γεγονός», δηλαδή να αποτελέσει «ελεγχόμενη χρεοκοπία». Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, πέρα από τις άλλες παρενέργειες, ο πολιτικός αντίκτυπος για την κυβέρνηση θα ήταν τεράστιος, ενδεχομένως και τελειωτικός. Γι’ αυτό και η ελληνική άποψη είναι πιο κοντά στη γαλλική που –για δικούς της λόγους– θέλει το κούρεμα να είναι γύρω στο 35%, ενώ η γερμανική πλευρά επιμένει να ξεπεράσει ακόμη και το 60%. 

Εφόσον επικρατήσει αυτό το θεωρούμενο καλό σενάριο, θα μπορεί να προβληθεί ως προέκταση της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου, που πρόβλεπε κούρεμα 21%, αλλά για όλους πια αυτό είναι παρωχημένο. Ένα τέτοιο καλό σενάριο αντιμετωπίζεται ως διαχειρίσιμο και ως προς τον απόηχο στο εσωτερικό της χώρας. Και προς αυτή την κατεύθυνση επικεντρώνει τις προσπάθειές του ο Γ. Παπανδρέου στις επαφές που ξεκίνησε με τον επικεφαλής του Eurogroup Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και τον πρόεδρο του ευρωπαϊκού συμβουλίου Χέρμαν βαν Ρομπάι και θα συνεχίσει την ερχόμενη εβδομάδα στις ΗΠΑ με την διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ και κατά πάσα πιθανότητα με τον Αμερικανό υπουργό Οικονομικών Τιμ Γκάιτνερ.

Ουάσιγκτον καλεί Αθήνα

Ο ρόλος της αμερικανικής πλευράς θεωρείται πιο κρίσιμος ίσως από κάθε άλλη φορά, αφού οι ΗΠΑ φαίνεται ότι αντιλαμβάνονται, ενδεχομένως περισσότερο κι από αρκετούς Ευρωπαίους, την αναγκαιότητα να δοθούν άμεσες λύσεις για την κρίση χρέους στην ευρωζώνη. Ταυτόχρονα αντιμάχονται σκληρά κάθε ενδεχόμενο να οδηγηθεί σε ελεγχόμενη χρεοκοπία η Ελλάδα, διότι αυτό θα σήμαινε την αυτόματη ενεργοποίηση των ασφαλίστρων κινδύνου, δηλαδή των περίφημων CDS, με την καταβολή δεκάδων δισεκατομμυρίων κυρίως από αμερικανικές τράπεζες. Κι αυτή είναι η κρυφή ελπίδα της ελληνικής πλευράς. Ο συμμαχικός προς την Ελλάδα ρόλος των ΗΠΑ είναι χρήσιμος εν όψει και του επόμενου «σταθμού», της συνόδου κορυφής των χωρών του G20 στις Κάννες της Γαλλίας στις αρχές Νοεμβρίου, που αναμένεται να επικεντρωθεί στην κρίση χρέους της ευρωζώνης.

Ενόσω αυτά θα συμβαίνουν πάντως στο εξωτερικό, το κλίμα που θα επικρατήσει εν όψει της επετείου της 28ης Οκτωβρίου θα είναι δείκτης για το πώς διαμορφώνεται η κατάσταση στο εσωτερικό. Οι συμβολισμοί της ημέρας αυτής είναι οι πιο ισχυροί που θα μπορούσαν να υπάρξουν, αφού συνδέονται και με τη στάση της Γερμανίας, η οποία είναι ιδιαίτερα σκληρή έναντι της χώρας μας, σε σημείο που σε ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας να εμπεδώνεται η αντίληψη ότι λειτουργούν εκδικητικά και αναδρομικά κατά των Ελλήνων.

Ταυτόχρονα, είναι πολύ μεγάλος ο προβληματισμός στην κυβέρνηση και για την παρουσία των στελεχών της και των βουλευτών του ΠΑΣΟΚ στις παρελάσεις και τις άλλες εκδηλώσεις της επετείου. Μάλιστα είναι ενδεχόμενο η κοινωνική φόρτιση να έχει επιβαρυνθεί κι άλλο, αφού θα έχει  προηγηθεί –εκτός απροόπτου– και η ψήφιση του πολυνομοσχεδίου με τα νέα σκληρά μέτρα, ενώ τις ημέρες εκείνες θα προετοιμάζεται στη Βουλή και η ψήφιση του νέου προϋπολογισμού για το 2012.

Καλά και κακά σενάρια

Με άλλα λόγια αν, τηρουμένων των αναλογιών, οι αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο ερμηνευτούν ως «καλές» για την Ελλάδα, δεν είναι βέβαιο ότι θα αποφευχθεί ένα «κακό» σενάριο εξελίξεων λόγω των κοινωνικών αντιδράσεων, που μπορεί μάλιστα να επιταχύνουν και τις  πολιτικές εξελίξεις. Γι’ αυτό έχουν τεράστια σημασία και οι επόμενες επέτειοι, στις οποίες προβλέπεται σταδιακά η κλιμάκωση της κοινωνικής έντασης. Στις 17 Νοεμβρίου κατ’ αρχάς για το Πολυτεχνείο, την ώρα μάλιστα που «η γενιά του Πολυτεχνείου» εγκαλείται πλέον από πολλούς ως υπεύθυνη για τη διαχείριση των δημόσιων πραγμάτων της χώρας, που οδήγησαν στη σημερινή κατάσταση. Και στην τρίτη επέτειο από τη δολοφονία του Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου, αρχές Δεκεμβρίου, κατά δεύτερον, που πιστεύεται ότι θα υπάρξει κλιμάκωση των κινητοποιήσεων. Δεν στερείται δε σημασίας το γεγονός ότι ένα τμήμα στο παζλ των αντιδράσεων αποτελείται από τους μαθητές, που κάνουν καταλήψεις στα σχολεία.

Κανείς δεν θέλει να αναλογίζεται το ενδεχόμενο να είναι δυσμενείς από κάθε άποψη για τη χώρα μας οι αποφάσεις, όσον αφορά το θέμα του χρέους. Αυτό πέρα από τις πολιτικές συνέπειες, μπορεί να επέφερε και ανεξέλεγκτες εξελίξεις σε κοινωνικό επίπεδο. Αν σκεφτεί κανείς ότι τώρα μετά δυσκολίας διατηρείται εντός ελέγχου η κατάσταση, δεν είναι δύσκολο να φανταστεί –υπό το κράτος της «χρεοκοπίας»– ένα τοπίο τυφλών συγκρούσεων, που θα σήμαιναν κατά πάσα πιθανότητα και τη χαριστική βολή για όλους…

ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ